همدان یکی از دیدنی ترین شهرهای غربی ایران است که زمانی پایتخت بزرگ ماد و دوران مختلفی از تاریخ این سرزمین بوده است. به همین علت مکانهای دیدنی همدان مثل خیلی از شهرهای دیگر ایران زیاد و جذاب هستند. لذا جای تعجبی ندارد که در فصلهای مختلف گردشگران بسیاری به این شهر سفر کنند؛ ولی یکی از مهمترین دیدنیهای همدان، آرامگاه پزشک و فیلسوف بزرگ بوعلی سینا است و هر گردشگری که به این شهر زیبا سفر میکند، بازدید از بنای دیدنی آرامگاه ابوعلی سینا را در فهرست مکانهای دیدنی خود قرار میدهد.
شاعران و دانشمندان بسیاری در ایران چشم به جهان گشودند و در آن زندگی خود را شروع کرده و پرورش یافتند. این بزرگان برای رسیدن به موفقیت، سختیهای بسیاری را به جان خریدند و پلههای موفقیت را یکی بعد از دیگری پشتسر گذاشتهاند تا به مفاخر ایران زمین تبدیل گردند. در حال حاضر خاک این مرز و بوم آنها را در آغوش خود کشیده و مانند گنجینهای گرانبها از آنها در دل خود نگهداری میکند.
ابوعلی حسین بن عبدالله معروف به ابوعلی سینا، ابن سینا، بوعلی سینا و ملقب به شیخالرئیس از دانشمندان مشهور ایرانی است که در بخارا پایتخت سامانیان چشم به جهان گشود و در سال 416 هجری در همدان درگذشت. ابوعلی سینا از معروف ترین و تأثیرگذارترین فیلسوفان و دانشمندان ایران زمین به حساب میآید که آثارش در زمینهی پزشکی و فلسفه ارسطویی ایران و دنیا اهمیت زیادی دارد. کتاب قانون و شفا از مهمترین آثار وی محسوب میشوند. کتاب قانون که در زمینهی پزشکی نوشته شده است، در کشورهای زیادی ترجمه و در چند دوره چاپ شده است. جرج سارتن از ابوعلی سینا در کتاب تاریخ علم خود به عنوان یکی از بزرگترین دانشمندان پزشکی دنیا یاد میکند.
آرامگاه ابن سینا کجاست؟
آرامگاه این دانشمند مشهور درست در مرکز شهر همدان قرار گرفته است. آرامگاه ابوعلی سینا در ضلع غربی خیابان بوعلی همدان واقع شده است. این نقطه که امروز به عنوان آرامگاه ابن سینا مورد توجه واقع میشود در روزگاری پیش از این خانه و کاشانۀ ابوسعید دخدوک بوده است. ابوسعید از دوستان ابوعلی بوده است و هم اکنون هم در جوار او در خاک پاک همدان دفن شده است.
خانۀ ابوسعید دخدوک در گذشته در حاشیۀ شهر همدان قرار داشته است و با وسعت این شهر امروز در مرکز همدان قرار دارد. جالب است بدانید آرامگاهی که امروزه یکی از مقاصد گردشگری به حساب میآید و یکی از بهترین مکانهای دیدنی همدان محسوب میشود در اواخر قرن سیزدهم هجری قمری ساخته شده است. قبل از آن برای سالهای طولانی تنها بنایی چهارطاقی و کوچک بر مزار ابوعلی سینا و ابوسعید دخدوک وجود داشته است.
آرامگاه بوعلی سینا دارای بخش های گوناگونی است؛ مانند:
مقبره ها
مقبره ابن سینا در سمت راست ورودی آرامگاه واقع شده است. مقبره ابوسعید دخدوک، دوست ابن سینا هم در سمت چپ این مقبره جای گرفته است. مقبره ابوالقاسم عارف قزوینی، شاعر ملی ایران نیز در حیاط شرقی آرامگاه روبروی در ورودی واقع شده است.
موزه ابن سینا
تالار جنوبی آرامگاه به عنوان موزه و محل نگهداری سکه، سفال، برنز و سایر اشیای مربوط به هزارههای پیش از میلاد و دوران اسلامی استفاده می شود. عکس جمجمه ابو علی سینا هم در این موزه قرار گرفته است.
محوطه آرامگاه
محوطه آرامگاه هم بوستانی به شکل نیم دایره با فضای سبز است و باغچه ها و چشمههایی هم در حیاط ورودی ساختمان همانند باغ ایرانی وجود دارد.
تندیس ابو علی سینا
مجسمه ابن سینا بر روی پایه ای در ضلع شرقی میدان واقع شده و ابیاتی به خط نستعلیق هم روی این تندیس نوشته شده است.
ویژگی ها و تفاوت بنای آرامگاه ابن سینا با دیگر بناهای مشهور
یکی از تفاوتهای ظاهری آرامگاه ابن سینا با گنبد قابوس در تعداد ستون های بکار رفته می باشد که گنبد قابوس ده ستون و آرامگاه ابن سینا دوازده ستون دارد و دوازده ستون آرامگاه نشانگر ۱۲ دانشی است که ابن سینا بر آن ها تسلط داشته است. مورد بعدی در فاصله میان ستون ها است که حد فاصل ستون ها در آرامگاه بوعلی سینا نسبت به گنبد قابوس بازتر است. تخته سنگ مرمر یکپارچه در بین ۱۲ پایه برج آرامگاه قرار دارد و کتیبه ای به خط ثلث بر روی آن به چشم می خورد. بعد از ورود به بنا، محوطه ای مربعی مشاهده خواهید کرد که در قسمت بالای دیوارهای داخلی بیست بیت قصیده مشهور عینیه به خط ثلث برجسته حکاکی شده است.
جاذبه های دیدنی اطراف آرامگاه بوعلی سینا
آرامگاه باباطاهر : ۳ کیلومتر
موزه هگمتانه : ۳ کیلومتر
موزه مفاخر : ۳ کیلومتر
مجموعه گنجنامه : ۹.۳ کیلومتر