معرفی خانه لاری ها در یزد

شهر زیبای یزد دارای بافت تاریخی وسیع است و خانه‌های تاریخی آن زبانزد است. بناهایی که جزء میراث ارزشمند ایران محسوب می شوند که از روزگاری کهن باقی مانده‌اند. این میراث با شکوه به همه بشریت تعلق دارد. خانه لاری ها یکی از مکان‌های دیدنی یزد محسوب می‌شود. این بنا در محله فهادان قرار دارد و خانه‌ای است زیبا، باقی‌مانده از عصر قاجار که در آن جلوه‌های تماشایی از هنر مردم این دیار را مشاهده می کنید که در زمره جاذبه های گردشگری شهر یزد قرار دارد

یک نکته یزدی در مورد تمام خانه های یزدی

شهر یزد به شهر بادگیرها معروف است اما آنچه که در معماری یزدی تبلور یافته اهمیت حفظ حریم خانواده و زندگی شخصی می باشد. نگاه کردن به داخل خانه بدون کسب اجازه توسط صاحب خانه تقریبا کاری محال است.

قبلا مخروبه بود الان نگین معماری یزد است

این بنا تقریبا صد و پنجاه سال بیشتر قدمت ندارد و در دوره قاجاریه احداث شده است. این خانه نام خود را از محمد ابراهیم لاری گرفته است. گفته شده خانه لاری‌ها روزگاری محل زندگی دراویش مسلک نعمت الهی بوده است. تا اواخر حکومت رضا شاه این خانه خیلی سر زبانها بوده است اما پس از درگذشت محمد ابراهیم لاری، ورثه با هم درگیر شده اند و خانه را خالی گذاشتند و خانه هم در مدت اندکی به مخروبه ای مبدل شد. پس از کش و قوس های فراوان این خانه مرمت شد و در حال حاضر نگین معماری یزدی به حساب می آید.

معرفی خانه لاری ها

این خانه 1700 متر مربع مساحت دارد و زیربنای آن تقریبا 1200 متر است. بنا مجموعه‌ای است از سه حیاط و شش باب خانه، که یکی از نمونه‌های دیدنی خانه‌های مناطق کویری ایران به شمار می‌رود.

این بنا از منازل اعیان در عصر خود بوده است، همانطور که می‌شود وجود حیاط‌های متعدد، اتاق آیینه، اتاق ارسی، اتاق‌های هفت‌دری و پنج‌دری، تزیینات گرانبها و تالار و بادگیر بزرگ را شاهدی بر این ادعا به حساب آورد. این اثر به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است و همیشه گردشگران زیادی از تمام ایران و جهان از آن بازدید می کنند.

معماری و بخش های مختلف خانه لاری ها

معماری این خانه خیلی تماشایی است و در آغاز ورود به این خانه جذابیتهای فراوانش مثل درها و پنجره‌ها با شیشه های رنگی توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. دورتادور حیاط اتاق‌هایی را مشاهده می کنیم که به شیوه ماهرانه‌ای با نقاشی و آینه کاری تزیین شده است.

شاید جالب باشد بدانید معماری خانه‌لاری ها به سبک اسلامی می باشد و به گونه ای است که در آن تلاش شده به فضاهای خصوصی احترام گداشته شود، همبستگی میان این فضاها حفظ گردد و بخشهای اصلی سکونت از دید نامحرمان دور بماند.

در قسمت اصلی خانه با حیاط بزرگی مواجه می‌شوید که در میان آن حوضی زیبا قرار گرفته است. بر روی این حوض تخت چوبی با ارتفاع سه پله واقع شده که به آن سایه نشین می‌گویند و در حقیقت ایده‌ای مناسب برای نجات از هوای گرم یزد به ویژه در فصل تابستان و بدون امکاناتی مثل کولر بوده است.

در بخش دیگری از این خانه ایوانی به چشم می‌خورد که با ارتفاع زیادی از زمین احداث شده است تا با افتادن سایه این ایوان بر خانه اعضای خانه را از گرمای هوا دور می کرد. در دو سمت این ایوان اتاق‌‌هایی را مشاهده می کنیم که به یکدیگر راه دارند و در دو طبقه قرار گرفته اند و پنجره‌ و درهای آن رو به ایوان باز می‌شود. دومین موردی که پس از ورود به خانه توجه شما را به خود جلب می‌کند بادگیر بلندی می باشد که در پشت دیوار ایوان قرار گرفته است. بادگیر اصلی خانه در پشت ایوان قد علم کرده است. جالب است بدانید وجود بادگیرها با معماری خاصش در خانه‌های قدیمی یزد مثل خانه لاری ها دارای کاربردی مانند کولر بوده است.

اتاق‌ها هم با ارتفاع معینی از کف احداث شده اند و هر یک نامی دارد و با درهایی به همدیگر راه دارند. سقف اتاق‌های این خانه زیبا با تیرهای چوبی می‌باشد. و هر اتاق کاربردی خاص داشته است

بخشهای خدماتی مثل اصطبل به حیاط راه ندارند و مستقیما به بیرون راه دارند و این بیانگر ذکاوت معماران قدیم است.