شهر همدان با انبوهی از یادگارهای باارزش و مهم که باقیمانده از تاریخ پر افتخار آریاییهاست، مقصدی عالی برای سفری خاطرهانگیز است. این شهر که نام آن در میان مرتفعترین شهرهای ایران قرار گرفته، جاذبههای بسیاری را در قلب خود جای داده است.
گنجنامه همدان
گنجنامه در ۵ کیلومتری قسمت جنوب غربی شهر همدان واقع شده است. شاید به این دلیل نامش را گنجنامه گذاشتهاند که کتیبههایی با متون باارزش در قلب خود جای داده است. کتیبههایی که نامه گذشتگان برای ما هستند و مثل یک گنج باید از آنها محافظت نماییم.
در کنار این کتیبهها آبشار گنجنامه واقع شده که در همه فصول سال خروشان است و در بین کوههای صخریای دلبری میکند.
در آغاز ورود به محوطه گنجنامه، جادهای خیلی دیدنی وجود دارد که همدان را به تویسرکان وصل نموده و یکی از جاذبههای خیلی دیدنی در شش ماهه اول سال است. موقعی که وارد محوطه گنجنامه شدید با مجموعهای تفریحی مواجه میشوید که در سالیان اخیر رونق خیلی زیادی پیدا کرده است.
کتیبههای گنجنامه همدان
این کتیبهها یادگار پادشاهان هخامنشی می باشند که شامل دو لوح، یکی منسوب به داریوش هخامنشی و دیگری مربوط به خشایارشا است. کتیبه داریوش در قسمت بالا و طرف چپ قرار دارد و کتیبه خشایارشا اندکی پایینتر از لوح داریوش و طرف راست قرار دارد.
این کتیبهها رو به سمت شرق هستند و از همان دقایق نخستین طلوع خورشید نوشتههایشان قابل تشخیص می باشد. هر دو کتیبه حدود ۳۰ سانتیمتر به داخل عمق دارند و به زبانهای گوناگون نگاشته شدهاند.
محتوای کتیبهها شبیه به هم است و شامل سه ستون با بیست سطر است. این کتیبهها به سه زبان پارسی باستان، عیلامی و بابلی نو نگاشته شدهاند. متن پارسی طرف چپ لوح قرار دارد. این متن حدود ۱۱۵ سانتیمتر از عرض لوح را اشغال کرده است. در وسط کتیبه متن عیلامی نوشته شده است و متن بابلی نو هم طرف راست کتیبه را از آن خود کرده است. سوراخهایی مرتب در اطراف کتیبهها قرار دارد که به نظر میرسد برای پوشش برای روی کتیبهها کنده شدهاند که این درپوشها در طول تاریخ از بین رفتهاند.
این کتیبهها در طول تاریخ نامهای بسیاری را به خود دیدهاند. دادمهان، ببنابه، تنبابر و … اسامیای می باشند که تا قرن ششم هجری شمسی به این کتیبهها داده شده است. در سدههای اخیر دو نام گنج نامه و جنگ نامه کاربرد بیشتری یافت که در این بین نام گنجنامه ماندگار شد. مردم همدان بر این باور بودهاند که در نوشتههای درون کتیبه نشانی گنجی پنهان وجود دارد.
یکی از سوالاتی که برای بیشتر گردشگران به وجود میآید این است که چرا پادشاهان بزرگ آن عصر، چنین جایی را برای حکاکی نوشتههای مهم خود انتخاب نمودهاند؟ چون با توجه به موقعیت مکانی و نبود امکانات امروزی در آن زمان، چنین کاری خیلی سخت به نظر میرسد.
این کار سه دلیل مهم داشته است. نخست اینکه مسیر همدان به غرب کشور، در گذشته هم مثل امروز در همین مکان قرار داشته و لشکریان و پادشاهان و بازرگانان که به طرف غرب ایران رهسپار بودهاند، از این مکان عبور میکردهاند. دلیل دوم عبور راه باستانی شاهی از این نقطه است. این راه شاهی خیلی حائز اهمیت بوده و کاروانیان زیادی از آن عبور میکردهاند. علت سوم وجود هگمتانه، پایتخت تابستانی هخامنشیان در نزدیکی گنجنامه است.
به نظر میرسد پادشاهان هخامنشی با حکاکی این کتیبهها در این مسیر پر تردد و مهمی، قصد نشان دادن عظمت و بزرگی خود را داشتهاند.
آبشار گنجنامه همدان
به جرات می شود گفت که آبشار گنجنامه یکی از مهمترین و زیباترین آبشارهای ایران می باشد. این آبشار به عنوان بیست و یکمین اثر طبیعی ملی ایران ثبت شد. این آبشار مورد توجه خاص علاقه مندان به طبیعت گردی و کوهنوردان قرار دارد. ارتفاع آبشار تقریبا ۱۲ متر است که در مسیر صعود به ارتفاعات کوه الوند به خوبی قابل دیدن میباشد. آبشار گنجنامه آب دائمی دارد که حتی در زمستان نیز فعال است. دِبی یا بستر اصلی آبشار به طور متوسط دارای ظرفیت ۲۰۰ لیتر در ثانیه می باشد که از دره عباسآباد و گنجنامه میگذرد. اگر در زمستان از آبشار گنجنامه بازدید نمایید، می توانید از دیدن قندیل های فوق العاده تماشایی و دیوارهای یخی آن لذت ببرید.
مجموعه تفریحی گنجنامه
گنجنامه نخست توسط آبشار خود، گردشگران را به دل طبیعت میکشاند، سپس توسط کتیبههایش آنها را در تاریخ غرق میکند. دل سپردن به طبیعت و گام برداشتن در بین کوههای الوند لذتی دارد که با هیچ چیز قابل تعویض نیست. طی سالیان اخیر جهت رفاه حال گردشگران، همچنین ارتقاء سطح کیفی خدمات به آنان، مجموعهای رفاهی در این منطقه تأسیس شده است که در کنار فروشگاههای گوناگون، سرویس بهداشتی، پارکینگ و… اسباب سرگرمی و هیجان را برای مسافران فراهم کرده است. تلهکابین گنجنامه و سورتمهای که در دل کوه الوند به سرعت عبور میکند از جمله این سرگرمیها می باشند.
تله کابین گنجنامه ارتفاعی حدود ۲۸۰۰ متر از سطح دریا دارد. طول مسیر رفت و برگشت آن تقریبا ۳۴۰۰ متر بوده و مقصدش منتهی به دشت میشان میباشد. دشت پهناور میشان، در دل کوه الوند واقع شده که مناظر بکر و دست نخوردهای دارد و روح حیات طبیعت را در جسم بیجان صخرههای کوه دمیده است. مسیر تلهکابین تقریبا ۷ تا ۱۵ دقیقه است تا شما را به دشت میشان ببرد.
متاسفانه خیلی از اشخاص در رابطه با تلهکابین گنجنامه و اثرات مخرب آن نگران هستند. از آن جایی که به واسطه تلهکابین خیلی از افراد غیر کوهنورد میتوانند به مناطق بکر این منطقه دسترسی یابند و اگر در میان آنها کسانی وجود داشته باشد که علاقهای به طبعیت و حفظ محیط زیست نداشته باشند، ممکن است زبالههای خود را در طبیعت رها کنند و باعث از بین رفتن گونههای گیاهی این مناطق بکر شوند. حتی در گذشته هم با این که فقط کوهنوردان به این مناطق سفر میکردند، باز هم زبالههای زیادی جمع میشد اما در حال حاضر به دلیل وجود تلهکابین افراد خیلی بیشتری پا به این مناطق میگذراند و به واسطه زبالههای رها شده طبیعت را از بین میبرند. از این رو بهتر می باشد که در رابطه با دفع زبالهها در این منطقه اقدامات جدیتری انجام شود تا از بین رفتن سرمایههای طبیعی ملی خود را شاهد نباشیم.
سورتمه گنجنامه حدود ۱۱۵۰ متر مسیر را طی میکند. این سورتمه طولانیترین و سریعترین سورتمه ایران است. از بین صخرهها و سنگهای کوه الوند عبور میکند و درههای سرسبز و سرزنده عباسآباد را پیش روی چشمان شما به نمایش میگذارد. سرعت سورتمه حدود ۴۵ کیلومتر در ساعت است و در ساخت آن از جدیدترین تکنولوژیهای روز دنیا استفاده گردیده است.
صخرهنوردی در گنجنامه
خیلی از صخرهنوردان حرفهای و علاقهمندان به صخرهنوردی در روزهای گرم سال گنجنامه را به عنوان مقصد خود انتخاب میکنند. صخرههای اطراف آبشار در میان صخرهنوردان شهرهای دیگر از محبوبیت بسیاری برخوردار است. مناظر دیدنی اطراف آبشار و هوای خیلی مطبوع آن در ایام گرم سال، مهمترین دلیل این محبوبیت هستند.
یخنوردی در گنجنامه
در زمستان هوای همدان نسبت به خیلی از شهرهای ایران سردتر می باشد. در این هنگام آب آبشار به شکل قندیلهای یخی در میآید تا از یخنوردان دلبری کند. اگر در فصل زمستان به گنجنامه بروید اکثر کسانی که در آنجا مشاهده خواهید کرد، یخنوردانی هستند که به شوق بالا رفتن از یخهای آبشار گنجنامه به همدان مسافرت کردهاند.
چرا بازدید از دهکده گنجنامه پیشنهاد می شود؟
دهکده گنجنامه یکی از قدرتمندترین قطب های گردشگری ایران و خاورمیانه به حساب می آید.
اعتبار این دهکده به کتیبه های تاریخی آن می باشد.
این دهکده برای سرگرمی هر شخصی با هر سن و سالی مناسب می باشد.
این مجموعه عضو سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) شده است.