در استان زیبای همدان، ارتفاعات ساریقیه در نزدیکی روستای علیصدر که در شهرستان کبودر آهنگ قرار گرفته است غاری هست که از معدود غارهای آبی جهان به حساب می آید. این غار تماشایی در دسته غارهای تالابی ایران قرار دارد و با نام «غار علیصدر» مشهور می باشد. ارتفاع این غار از سطح دریا ۲۱۰۰ متر است. خوب است بدانید که این غار زیبا طولانیترین مسیر قایقرانی داخل غار را در دنیا دارد.
باستانشناسان اعتقاد دارند که غار زیبای علیصدر مامن انسانهای اولیه بوده است. داخل غار از دالانهای پیچ در پیچ و دهلیزهای مختلف تشکیل شده است. رشتهآبهایی که در غار قرار دارند دریاچهای را خلق کرده اند که موجب گردیده نفوذ به بخشهای مختلف غار تنها با قایق ممکن باشد. این غار زیبا در فهرست میراث طبیعی ایران جای دارد.
تاریخچه غار علیصدر
زمینشناسان تاریخچه غار زیبای علیصدر را به دوره دوم زمینشناسی منسوب کرده اند. اهالی روستاهای پیرامون این غار در ایام قدیم از وجود این غار آگاهی داشتند و از آن بهره می بردند .
در ۱۳۴۲ یک گروه ۱۴ نفره که از اعضای هیئت کوهنوردی همدان بودند نخستین کاوش برنامهریزی شده و حرفهای را در این غار زیبا شکل دادند. آنها توانستند درباره غار به اطلاعات صحیحی دست پیدا کنند. در این موقع دهانه غار تقریبا ۵۰ سانتیمتر داشت و امکان دسترسی داشتن به داخل غار تنها برای کوهنوردان حرفهای مهیا بود.
در ۱۳۵۳، رئیس هیئت کوهنوردان همدان، آقای عبدااللّه حاجیلو، با یاری اهالی و بومیان و ... دهانه این غار را به ارتفاع ۳ متر و عرض ۵ متر باز نمودند. بعد از یک سال بخشی از کف غار بتونریزی شد و مسیر خشکی جهت رفتن و نفوذ به داخل غار ایجاد شد. سپس با تجهیز این غار به قایق و تأمین کردن روشنایی آن ، غار علیصدر به بهرهبرداری انجامید. بازدید برای گردشگران معمولی آزاد شد و بلیطهای منتشر شده را به اداره تربیتبدنی همدان واگذار کردند. آقای حاجیلو با کوششی که جهت شناساندن غار کرد توانست شاه را جهت بازدید از این غار ترغیب نماید. این بازدید در تاریخ ۵ مهر ۱۳۵۵ صورت گرفت و نتایج آن برای حاجیلو و یارانش خیلی سودمند بود. در طول این بازدید مقرر شد مهمانسرای جهانگردی در دره علیصدر ایجاد گردد. به علاوه آسفالت مسبرهای دستیابی به این غار در دستور کار قرار گرفت و ارتباط برق سراسری به روستای علیصدر و روستاهای پیرامون غار امکان پذیر شد.
نامگذاری
این غار زیبا در قدیم به عنوان سد و مخزن به وسیله ساکنان روستا بهره برداری میشده است. در اسناد تاریخی روستا، نام روستا «علیسد» لقب گرفته است و در شناسنامه ساکنانش کلمه «علیسرد» دیده میشود. هنگامی که در سال ۱۳۵۰ برای روستا جاده ارتباطیای ایجاد گردید، مجری طرح احداث جاده نام آن را بر روی تابلوی راهنما «علیصدر» نگاشت و همین امر موجب شد تا عنوان علیصدر برای روستا و غار ذکر شود. در واقع نام این غار به جهت آب سردی که داراست «علیسرد» است.
سفر به اعماق غار
ارتفاع آب در این غار تماشایی از نیم متر تا ۱۴ متر در مناطق گوناگون متغیر می باشد. در محلهای معدودی ارتفاع آب تا ۱۶ متر هم می باشد. داخل غار به جهت نبود نور و املاحی که در آب یافت می شود تا به حال حیات جانوری دیده نشده است.
در همه روزهای سال دمای درون غار ۱۴ درجه سانتیگراد می باشد. در واقع گردشگران در فصل تابستان هوایی خنک و در فصل زمستان هوایی گرم را داخل غار حس خواهند کرد. این در صورتی است که آب دریاچه داخل غار به دلیل بودن چشمههای زیرزمینی همواره سرد و دلپذیر می باشد. در سالیان اخیر راهی تازه داخل غار برای بازدید کنندگان ایجاد گردیده که دسترسی به بخشهای غار راآسان تر نموده است.
موقعیت جغرافیایی
غار زیبا و دیدنی علیصدر در ۷۵ کیلومتری شمال غربی شهر همدان و در بین رشته کوههای زاگرس واقع شده است. این ناحیه دارای آب و هوای نیمه خشک است و مفدار متوسط بارش سالانه آن تقریبا ۳۰۰ میلیلیتر می باشد. دهانه اصلی این غار زیبا در روستای علیصدر واقع شده است.